بلفاریت یک بیماری شایع چشمی است که باعث التهاب، تحریک و پوسته پوسته شدن پلک‌ها و مژه‌ها می‌شود. این بیماری می‌تواند هر کسی را تحت تاثیر قرار دهد، اما در افرادی که دارای برخی بیماری‌های پوستی، آلرژی یا عفونت هستند، شایع‌تر است. بلفاریت همچنین می‌تواند باعث خشکی چشم، تاری دید و حساسیت به نور شود. جراحی پلک که با نام بلفاروپلاستی نیز شناخته می‌شود، یک عمل زیبایی است که پوست، چربی و ماهیچه‌های اضافی پلک‌های بالا یا پایین را از بین می‌برد. این روش جراحی ظاهر پلک‌های شل، افتاده یا پف کرده را بهبود بخشیده و چشم‌ها را هوشیارتر و جوان‌تر نشان دهد. اما آیا جراحی پلک می‌تواند باعث بلفاریت شود؟ برای بررسی این موضوع در ادامه با ما همراه باشید.
بلفاریت چیست؟
بلفاریت یک بیماری شایع چشمی است که باعث التهاب، تحریک و پوسته پوسته شدن پلک‌ها و مژه‌ها می‌شود. این بیماری می‌تواند هر کسی را تحت تاثیر قرار دهد، اما در افرادی که دارای برخی بیماری‌های پوستی، آلرژی یا عفونت هستند، شایع‌تر است. بلفاریت همچنین می‌تواند باعث خشکی چشم، تاری دید و حساسیت به نور شود. بلفاریت به دو نوع قدامی و خلفی تقسیم می‌شود. بلفاریت قدامی قسمت بیرونی پلک، جایی که مژه‌ها چسبید‌ه‌اند را درگیر کرده و معمولاً در اثر باکتری‌ها یا کنه‌ها ایجاد می‌شود. بلفاریت خلفی قسمت داخلی پلک، جایی که غدد چربی در آن قرار دارند را درگیر می‌کند. معمولاً به دلیل اختلال در عملکرد غدد چربی یا بیماری‌های زمینه‌ای مانند روزاسه یا شوره سر ایجاد می‌شود.
آیا جراحی پلک باعث به‌وجود آمدن بلفاریت می‌شود؟
پاسخ روشن نیست، زیرا انواع و علل مختلف بلفاریت و خطرات و عوارض جراحی پلک متفاوت است. نکته اصلی این است که جراحی پلک به طور بالقوه می‌تواند باعث بلفاریت شود، اما این یک نتیجه معمول یا اجتناب ناپذیر نیست. خطر ابتلا به بلفاریت بعد از جراحی پلک به عوامل زیادی از جمله نوع و وسعت جراحی، سابقه پزشکی و وضعیت سلامتی بیمار، مهارت و تجربه جراح و مراقبت و بهداشت پس از عمل بستگی دارد. با این حال، برخی از سناریوهای ممکن عبارتند از:
– جراحی پلک می‌تواند باعث خشکی چشم شود که می‌تواند خطر ابتلا به بلفاریت را افزایش دهد. خشکی چشم زمانی اتفاق می‌افتد که چشم به اندازه کافی اشک تولید نمی‌کند یا اشک خیلی سریع تبخیر می‌شود. این اتفاق می‌تواند بعد از جراحی پلک اتفاق بیفتد، به خصوص اگر عمل جراحی، شکل یا موقعیت پلک‌ها را تغییر دهد یا بر غدد اشکی یا مجاری اشک تاثیر بگذارد. خشکی چشم می‌تواند چشم‌ها را مستعد تحریک، عفونت و التهاب کند که می‌تواند باعث تحریک یا بدتر شدن بلفاریت شود.
– جراحی پلک می‌تواند باعث عفونت شود که می‌تواند منجر به بلفاریت شود. عفونت یک عارضه نادر اما جدی در جراحی پلک است و اگر محل جراحی به درستی تمیز یا مراقبت نشود و یا اگر بیمار دارای سیستم ایمنی ضعیف باشد، ممکن است رخ دهد. عفونت می‌تواند باعث قرمزی، تورم، درد و چرک در پلک‌ها شود و به مژه‌ها و خود چشم سرایت کند. این اتفاق می‌تواند منجر به بلفاریت و همچنین مشکلات شدیدتری مانند زخم قرنیه یا کاهش بینایی شود.
– جراحی پلک می‌تواند بلفاریت موجود را تشدید کند یا باعث عود آن شود. اگر بیمار قبل از عمل جراحی بلفاریت داشته باشد، جراحی می‌تواند آن را بدتر کند یا باعث شدید شدن مجدد آن شود. اگر جراحی، پلک‌ها را تحریک یا عملکرد طبیعی غدد چربی یا فولیکول‌های مژه را مختل کند، ممکن است اتفاق بیفتد. این وضعیت می‌تواند باعث التهاب، پوسته پوسته شدن و ناراحتی بیشتر در پلک‌ها شود و درمان بلفاریت را سخت‌تر کند.
کاهش خطر بلفاریت پس از جراحی پلک
برای کاهش خطر بلفاریت پس از جراحی پلک، مهم است:
– جراح واجد شرایط و معتبری مانند دکتر بابایی از بهترین جراحان بلفاروپلاستی مشهد را انتخاب کنید که بتواند جراحی را با خیال راحت و موثر انجام دهد.
– از دستورات قبل و بعد از جراحی مانند مصرف آنتی بیوتیک، پرهیز از مصرف برخی داروها، استفاده از کمپرس سرد و تمیز و مرطوب نگه داشتن چشم‌ها پیروی کنید.
– هر گونه علائم عفونت، التهاب یا غیرطبیعی را در اسرع وقت به جراح گزارش دهید و در صورت نیاز فوراً به پزشک مراجعه کنید.
– بهداشت و مراقبت از پلک‌ها را رعایت کنید، مانند شستن ملایم پلک‌ها با آب گرم و پاک کننده ملایم، استفاده از اشک مصنوعی یا قطره‌های چشمی روان کننده و اجتناب از مالش یا خاراندن چشم.
– درمان هر گونه بیماری زمینه‌ای یا مرتبط که می‌تواند باعث بلفاریت شود یا به آن کمک کند، مانند شوره سر، روزاسه، آلرژی یا کنه.
آیا می‌توان بلفاریت را به طور کامل درمان کرد؟
سوالی که بسیاری از افراد مبتلا به بلفاریت می‌پرسند این است: آیا می‌توان بلفاریت را به طور کامل درمان کرد؟ پاسخ خیلی ساده نیست، زیرا بلفاریت می‌تواند یک بیماری مزمن باشد که تمایل به عود دارد. با این حال، راه‌هایی برای مدیریت علائم و پیشگیری از عوارض بلفاریت وجود دارد، مانند:
– بهداشت پلک.
این کار مهم‌ترین و موثرترین راه برای درمان و پیشگیری از بلفاریت است. بهداشت پلک شامل تمیز کردن روزانه پلک‌ها با آب گرم و یک پاک کننده ملایم مانند شامپو بچه یا اسکراب مخصوص پلک است. این کار به از بین بردن پوسته‌ها و مواد زائد که می‌توانند چشم را تحریک کرده و باعث عفونت شوند، کمک می‌کند. همچنین بهداشت پلک به باز شدن غدد چربی و بهبود کیفیت اشک کمک می‌کند.
– کمپرس گرم.
استفاده از یک پارچه گرم و مرطوب روی چشم‌ها به مدت 10 تا 15 دقیقه، چند بار در روز، می‌تواند به تسکین چشم‌ها و شل شدن پوسته‌ها کمک کند. کمپرس گرم همچنین به تحریک غدد چربی و بهبود لایه اشکی کمک می‌کند.
– اشک مصنوعی.
استفاده از اشک مصنوعی یا قطره‌های چشمی روان‌کننده می‌تواند به تسکین خشکی و ناراحتی ناشی از بلفاریت کمک کند. اشک مصنوعی همچنین می‌تواند به شستن هرگونه محرکی که ممکن است باعث بلفاریت شود کمک کند.
– داروها.
در برخی موارد، ممکن است داروهایی برای درمان علت اصلی یا عفونت بلفاریت تجویز شود. این موارد ممکن است شامل آنتی بیوتیک‌ها، استروئیدها و داروهای ضد‌التهابی باشد. بسته به شدت و نوع بلفاریت، داروها ممکن است به صورت قطره چشم، پماد یا قرص استفاده شوند. داروها باید طبق دستور پزشک و فقط برای مدت کوتاهی استفاده شوند، زیرا ممکن است عوارض جانبی داشته یا باعث مقاومت شوند.
– تغییر سبک زندگی.
برخی از عوامل سبک زندگی ممکن است به بلفاریت کمک کنند یا آن را بدتر کنند. این موارد عبارتند از استرس، سیگار کشیدن، رژیم غذایی نامناسب، کمبود خواب یا قرار گرفتن در معرض عوامل محرک محیطی. ایجاد برخی تغییرات در شیوه زندگی می‌تواند به بهبود سلامت کلی چشم‌ها و کاهش خطر ابتلا به بلفاریت کمک کند که شامل پرهیز از سیگار، خوردن یک رژیم غذایی متعادل غنی از اسیدهای چرب امگا 3، خواب کافی و استفاده از عینک آفتابی یا عینک محافظ در خارج از منزل است.
جمع‌بندی پایانی
جراحی پلک می‌تواند ظاهر و عملکرد پلک‌ها را بهبود بخشد، اما می‌تواند خطرات و عوارضی از جمله بلفاریت را نیز به همراه داشته باشد. بنابراین، مهم است که مزایا و معایب جراحی را بسنجید و قبل از تصمیم گیری برای انجام عمل با یک چشم پزشک متخصص و جراح پلاستیک مشورت کنید. بلفاریت ممکن است به طور کامل قابل درمان نباشد، اما با مراقبت و درمان مناسب قابل کنترل و مدیریت است. با رعایت نکات فوق، افراد مبتلا به بلفاریت می‌توانند دفعات و شدت علائم خود را کاهش دهند و کیفیت زندگی خود را بهبود بخشند. با این حال، اگر بلفاریت ادامه یابد یا بدتر شود، یا اگر علائمی از عوارض مانند از دست دادن بینایی، آسیب قرنیه یا ریزش مژه وجود داشته باشد، توصیه می‌شود برای ارزیابی و درمان بیشتر با چشم پزشک مشورت کنید.